Tohumu, yaprak ve dalları ile kökleri kullanılan, havuç ve maydanozla aynı aileden olan arapsaçı, kuzey Anadolu’da, Ege ve Akdeniz’de yetişir. Anason kokusuyla mest eder Arap milletiyle bir ilgisi yoktur. Domatesle aynı aileden olan minik, beyaz çiçekli, tek yıllık bitkinin ufak meyveleri vardır. Acı sevenlere hitap eden lezzetiyle kimi bünyelerde "Kebability" etkisi olduğu gözlenebilir. Çiğ de yenebilen çiğdem yumruları hem yemeklere girer, hem de tatlılara. Çiğdem aşı, çiğdem pilavı en bilinen yemekleridir. Bu arada İzmir de çekirdeğe de çiğdem denir. İçinde bulunduğumuz Mayıs aylarından itibaren İstanbul pazarlarında da boy gösteren çiriş, sarı çiçekli ve otsu bir bitkidir. Ömür uzattığı düşünülerek tüketildiği rivayet halinde dolaşmaktadır. Rakı sofralarında kimi zaman baş tacı edilen bu ot kökünden koparılmadığı sürece insanlık tarihinin sonuna kadar uzanabilecek bir ömre sahiptir. Balığın yanına çok fena yakışır. Her çeşit yemeği yapılabilen ebegümecinin genelde iri yapraklarından sarma yapılır, pirinçli yemeğine herkes bayılır, börek harçlarına, kavurmalara girdiği görülür. Eşek dikeninin Bodrum'da dolması yapılır, genelde yol kenarı bitkisi olarak üstüne kamyon şoförleri tarafından işense de lezzeti bir başkadır. İnsanın seveni, eşeğin dikeni makbuldür tabi ama bir de eşek marulu var ki, gevrek sapları haşlandığında çıtır çıtır ve lezzetli olur, çerez niyetine yenir yutulur. Haşhaşın uzaktan akrabası olan (muhtemelen kayınçosu) gelincik, ıspanak ve pazının muadili olarak yer aldığı yemeklerde, yedek kulübesinden gelip 4 gol atan futbolcu tadındadır. Yemek de olur hardal, meze de olur, sos da olur, balla karıştırılıp ete tavuğa sürülürse midede iki bayram arası düğün etkisi yaratır. Sarı olmasına karşın kara denerek hakkı yenen bir ottur, salatası güzel olur bir çok damakta acı izler bırakabilir. Kara hindiba'nın ikizi olup kökleri kavrulup kafeinsiz kahve yapımında kullanılırken tomurcuklarından turşu kurulabilen fantastik bir ottur. Yumurtalı kavurması meşhurdur, bulup yiyebilen Ege'ye yerleşir ev alır bağ alır bahçe alır Hodan işine girer. Tüm bu saydığımız otların bir anlamda reyizi olan ısırgan, çocukluğu sokakta geçen herkese bir el atmıştır. Şifa deposudur, her bir şeyi yapılır böreği bambaşka olur. Kapuskası güzel olur, kökeni doğu bölgelerimiz olsa da egelilerin ellerinde bir başka lezzetlenir Bulgur pilavına bambaşka bir hava veren İğnelik otunun ferahlatıcı bir lezzeti vardır. İyotlu bir kokusu vardır, yoğurtlu salatası akılları baştan alır. "Kazın ayağı öyle değil" sözünde adı geçen kaz ayağı, maydonozla karıştırılan bir bitkidir. Her türlü yemekte yer alabilir, maydonozun pabucunu dama ve çeşitli yüksek platformlara atabilir. Teksas katliamı gibi görüntüsünün altında kökünden sakız, gövdesindn turşu yapılabilen bir güzel ottur. İnsanoğlunun kuşlara bakıp yendiğini öğrendiği bir ottur, kavurmalara bambaşka bir lezzet katar. Kuş ekmeğinin bir üst levelidir. semizotunun tahtını sallayan bir lezzeti vardır. Aslında bir kış bitkisi olan kuş yüreği ot kavurmalarında takım kaptanlığı rolü üstlenir. Ot dünyasının Messi'sidir. Her türlü yemeği yapılmakla birlikte, yıkandıktan sonra çiğ çiğ de yenir. Candır. Dolmasını yiyenlerin dünyadan elini eteğini çekip müptelası olduğu bir otumuzdur. Çorbası, yumurtalı yemeği, pilavı, pastırmalı yemeği, cacığı yapılan bu otumuzun adı Sivas'taki vahşetin yaşandığı otele de verilmiştir. Şifalı olduğuna inanılan ve acı filiz olarak bilinen bu otumuz başamel soslu mezesiyle Egeli insan için hazine değerindedir. fazla söze gerek yoktur, eğer bugün yoğurt yoğurtsa bunu semiz otuna borçludur nokta. Kavurması da olur turşusu da olur, tek başına sofra kurtarır. Böreği ve mücveri yapılır, uyku yaptığı için uykusuz kalanların çiğ çiğ yediği de görülür. Terenin yıllar önce kaybettiği ikiz kardeşidir, çorbası güzel olmakla birlikte patatesin yanında bambaşka bir lezzet olur. Etli yemeği de turşusu da güzel olan bu ot adından da hissedebileceğiniz üzere ot dünyasının mafya babasıdır. Böreği ve cacığı güzel olur, teke sakalına benzediğinden mütevellit adı da mecazı mürsel içerir. Makarna sosu olarak kullanılan bu otumuzun, yumurtalı kavurması da kahvaltılara renkkatar. Pazı zaten evcilleştirilebilen bir bitki olmadığından yabanisinin de pek bir farkı yoktur, böreği ve çorbası güzel olur. Güveçte de güzel tatlar verir. Vampir savar olarak kullanılmasının yanı sıra her türlü yemekte Kamber'siz düğün olmaz misali yer alır. Bu otlarımızın kıymetini bilelim, bildirelim arkadaşlar. Hem botanik hem kültürel hem de sofra mirasımızdır bunlar. Yiyin yedirin, hatta yetiştirin. Sağlık ve sevgiyle kalın. Bu yaz İzmir'e gidip her birinin de tadına bir zahmet bakın. Kaynak: Onedio1. Arapsaçı
2. Bambul
3. Çiğdem
4. Çiriş
5. Deniz Börülcesi
6. Ebegümeci
7. Eşek Dikeni
8. Eşek Marulu
9. Gelincik
10. Hardal Otu
11. Karahindiba
12. Hindiba
13. Hodan
14. Isırgan
15. Işkın
16. İğnelik
17. Kaya Koruğu
18. Kaz Ayağı
19. Kenker
20. Kuş Ekmeği
21. Kuş Otu
22. Kuş Yüreği
23. Kuzu Kulağı
24. Labada
25. Madımak
26. Sarmaşık
27. Semiz
28. Silcan
29. Sirken
30. Su Teresi
31. Şevketi Bostan
32. Teke Sakalı
33. Yabani Kuşkonmaz
34. Yabani Pazı
35. Yabani Sarımsak
YORUMLAR